Zmysły. Co mają wspólnego z architekturą i wnętrzami?

Bez naszych zmysłów nie byłoby architektury, ani wnętrz.

To dzięki nim możemy doświadczać wszystkiego, co znajduje się poza naszymi ciałami. Bez nich bylibyśmy… No właśnie – czym byśmy byli? Jak wyglądałby świat?

Krótka historia zmysłów.

Człowiek od początku swojego życia na tej planecie bierze bardzo aktywny udział w kształtowaniu swojego otoczenia. To zasługa i przekleństwo zmysłów, które dostarczają naszym mózgom,  ogromu informacji o świecie zewnętrznym.  

Zmysły w projektowaniu wnętrz odgrywają kluczową, często niedocenianą rolę – to one decydują o tym, czy przestrzeń tylko dobrze wygląda, czy też naprawdę dobrze się w niej żyje. Projektowanie z myślą o zmysłach to coś więcej niż estetyka – to projektowanie doświadczenia. Oto jak każdy zmysł wpływa na odbiór wnętrza i jak możesz je wykorzystać, by stworzyć przestrzeń wspierającą komfort, spokój i dobre samopoczucie:

Zmysł wzroku – pierwszy kontakt i długotrwałe wrażenie

To właśnie wzrok odpowiada za pierwsze wrażenie. Ale nie tylko kolory i formy mają tu znaczenie – liczy się światło, proporcje, przejrzystość układu, a nawet widok za oknem.

‍
Co działa na korzyść?

• Harmonia barw i materiałów (np. naturalna paleta kolorów uspokaja)
• Przemyślane oświetlenie – naturalne i sztuczne
• Symetria lub zaplanowany rytm kompozycyjny

Zmysł słuchu – cichy luksus

Dźwięki mają moc: potrafią wyciszyć, drażnić lub koić. Akustyka wnętrza wpływa na poczucie intymności, spokoju i skupienia.
‍

Co warto uwzględnić?

• Materiały pochłaniające dźwięk (dywany, zasłony, meble tapicerowane)
• Strefy ciszy – oddzielone od hałaśliwych części domu
• Rezygnacja z pogłosu w pomieszczeniach przeznaczonych do relaksu

Zmysł dotyku – komfort na wyciągnięcie ręki

Dotyk decyduje o tym, czy przestrzeń odbieramy jako przyjazną i ciepłą, czy zimną i nieprzyjemną. Czasem to właśnie faktura pod palcami mówi więcej niż obraz.
‍

Gdzie to ma znaczenie?

• Tapicerki, poduszki, dywany – miękkość i faktura tkanin
• Blaty, uchwyty, poręcze – ergonomiczne, miłe w dotyku powierzchnie
• Ciepła podłoga pod stopami (np. drewno zamiast płytek w sypialni)

Zmysł węchu – subtelne emocje

Zapach potrafi natychmiast przywołać wspomnienia, emocje, a nawet wpłynąć na poczucie bezpieczeństwa i relaksu.
‍

Jak zadbać o węch we wnętrzu?

• Rośliny oczyszczające powietrze
• Naturalne materiały, np. drewno, len, wiklina, kamień
• Brak szkodliwych chemikaliów – czyste powietrze bez drażniących zapachów

Zmysł smaku? Pośrednio – przez rytuały i atmosferę

Choć smak nie jest aktywowany przez przestrzeń samą w sobie, to

‍wnętrze może wpływać na to, jak i gdzie jemy,

a tym samym – jak się czujemy. Przykład:

• Przestronna kuchnia zachęca do gotowania
• Przytulna jadalnia wpływa na celebrację posiłków i relacje

Zmysł równowagi i orientacji – przestrzeń, która prowadzi

To ten zmysł mówi nam, czy czujemy się pewnie, czy może przytłoczeni lub zagubieni.
‍

Jak projektuje się z myślą o nim?

• Jasny i logiczny układ funkcjonalny
• Przestrzeń, która ma swoje „centra ciężkości” – czyli strefy wypoczynku, pracy, przechowywania
• Unikanie wizualnego bałaganu i nadmiaru bodźców

Architektura, wnętrza,

to jak planujemy nasze otoczenie – to wszystko istnieje dzięki naszym zmysłom. Projektowanie dla zmysłów to projektowanie pełnego doświadczenia – nie tylko estetycznego, ale też fizycznego i emocjonalnego. To ono sprawia, że przestrzeń nie tylko cieszy oko, ale i pachnie znajomo, brzmi spokojnie, otula miękkim materiałem, prowadzi bez chaosu – i sprawia, że naprawdę chce się w niej być.

‍